Mütercim Ahmet Asım Efendi Kimdir? Mütercim Asım Efendi hayatı, biyografisi, eserleri ile ilgili bilgi.
Mütercim Ahmet ASIM EFENDİ (1755-1820)
Büyük lügat bilginlerimizdendir. Gaziantep’te doğdu, öğrenimini babasından ve devrinin tanınmış bilginlerinden okuyarak yaptı. Bir müddet Gaziantep’te Mahkeme Başkatipliğinde ve Divan Kaleminde bulunduktan sonra, 1790 yılında İstanbul’a geldi. Bir müddet sıkıntı çektiyse de «Burhan-ı Katı’» tercümesini Padişah III. Selim‘e sunduktan sonra hem padişah tarafından korundu, hem de yavaş yavaş tanınmaya başlandı. 1796’da müderris, 1807 de vakanüvis oldu. III. Selim‘in tahttan inmesiyle tekrar sıkıntıya düştüyse de, II. Mahmut‘un padişah olması üzerine gene mevkiler kazandı. 1810’da «Kamus» tercümesini II. Mahmut‘a sununca itibarı daha da arttı. Kamus bizzat padişahın emriyle 1814-1817 yılları arasında basılarak tamamlandı. 1813 yılında Selanik Kadılığına tayin edilen Asım Efendi, oradan dönüşte İstanbul’da Üsküdar’da öldü, Karacaahmet’e gömüldü.
Asım Efendi’nin en mühim eseri, üzerinde sekiz yıl çalıştığı «El-Okyanus-ül-Basit fi Tercemet-il-Kamus-il-Muhit» tir. Bu eser dil araştırmalarında hâlâ esaslı bir kılavuzdur. Diğer önemli bir eseri gene Farsçadan çevirdiği «Tibyan-i Nafi der Terceme-i Burhan-ı Katı’» adlı büyük lugattir.
Ayrıca, iki ciltlik II. Mahmut devrine kadar olan tarih kitabı vardır. Bunlardan başka «Terceme-i Siyer-i Halebi» (Peygamberin vasıflarına ait bir kitabın tercümesi), «Merah-ül Meali fi Şerh-il Emali» (Meşhur Arapça bir kasidenin tercümesi), «Tuhfe-i Lugat-i Arabiye» (Arapçayı kolay öğrenmek için yazdığı bir kitap) eserleri arasındadır.
Asım Efendi’nin ayrıca toplu olarak yayınlanmamış çok sayıda şiirleri varsa da kendisini şairden çok ilkin dilci, ondan sonra lügat bilgini, daha sonra da şair saymak yerinde olur.
