Mersin ilinin fiziki yapısı ve özellikleri nelerdir? Mersin’in dağları, ovaları, gölleri, doğal yapısı ve zenginlikleri hakkında bilgi.
Mersin İlinin Fiziki Özellikleri
Yüzölçümü 15.853 km2 olan Mersin ili, güney ve güneydoğuda Akdeniz, güneybatıda Antalya, batıda Karaman, kuzeyde gene Karaman ve Konya, kuzeydoğuda Niğde, doğuda Adana illeriyle çevrilidir.
Mersin alanının batı ve kuzey kesimlerini Batı ve Orta Toroslar’a bağlı dağlar engebelendirir. Güneybatı kesiminde Türkiye’nin başlıca yüksek düzlüklerinden Taşeli Platosu yer alır. İlin ortalarına doğru uzanarak Lamas (Limonlu) Çayı vadisinde sona eren platoda yükselen ve Batı Toroslar’ın bir kolu olan Akçalı Dağlarının en yüksek noktası Karaçal Tepesidir (2.339 m). Taşeli Platosunda hayvancılık bakımından önem taşıyan birçok yayla vardır. Göksu Vadisinin doğusundan başlayan Orta Toroslar’ın kolu Bolkar Dağları, düzenli ve yüksek bir sıra biçiminde kuzeydoğuya uzanarak il topraklarını İç Anadolu’dan ayırır. Ayrıca Konya ve Niğde illeriyle doğal sınırı oluşturur. Bu dağların en yüksek noktası olan Medetsiz Tepesinin (3.524 m) doruğu il sınırları içindedir. Bolkar Dağlarının Akdeniz’e bakan yamaçlarında hayvancılık açısından ve sayfiye yeri olarak önem taşıyan yaylalar vardır. Bunlardan başlıcaları Fındıkpınarı ve Gözne yaylalarıdır. Silifke-Mut-Karaman karayolu, Toroslar’ı batıdaki Sertavul Geçidinde (1.630 m), eski Pozantı yolu doğudaki Gülek Boğazında (1.160 m) ve yeni otoyol da il sınırının hemen dışındaki Tekirbeli Geçidinde (1.260 m) aşar. Dağların yüksek kesimlerinde kızıl çam, kara çam, ardıç, sedir ve göknar ormanları, daha yükseklerde alp tipi çayırlar, Akdeniz’e bakan yamaçlarında ise pırnal meşesi, tespihağacı, mersin, sakızağacı, defne, keçiboynuzu gibi çalı ve ağaç toplulukları vardır.
Akdeniz Bölgesi’nin başlıca ırmaklarından biri olan Göksu, ilin en önemli akarsuyu-dur. Hadım Göksuyu ve Ermenek Göksuyu kollarının il sınırları içinde birleşmesiyle oluşan Göksu, kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda akarak, Silifke kentinin güneydoğusunda Akdeniz’e dökülür. İl sınırları içinde yer alan ikinci önemli akarsu Bolkar Dağlarının güney eteklerinden kaynaklanan Tarsus Çayıdır. Hızlı akışlı ve suyu bol olan Tarsus Çayı, Tarsus yakınlarında bir çağlayan oluşturarak kentin güneyinde Akdeniz’e ulaşır. İlin öteki akarsuları az su taşır ve kısa akışlıdır. Bunlardan başlıcaları Anamur Çayı, Bakırçay, Lamas ve Alata (Sorgun) çayları ile Sipahili Deresidir. İlde akarsu deltalarındaki lagünlerden başka doğal göl yoktur. Bunlar, Seyhan Irmağının Akdeniz’e döküldüğü Deli Burnu yakınlarında oluşmuş Dipsizgöl ile Göksu Deltasındaki Akgöl ve Paradeniz Gölüdür. İldeki tek yapay göl Berdan Baraj Gölüdür.
Mersin’in kuzey kesimini kaplayan dağ sıralarının batıdan doğuya doğru kıyıdan uzaklaşmasıyla geniş düzlükler ortaya çıkar. Çukurova’nın güneybatı uzantısı olan Tarsus Ovası bu kesimde yer alır. Tarsus Ovasındaki bataklık alanları kurutmak amacıyla okaliptüs ağaçları dikilmiştir. Önemli tarım alanlarını kapsayan Göksu Vadisinin Akdeniz’e açıldığı kesimde Göksu Deltası da denen Silifke Ovası yer alır. Anamur Çayı ile küçük derelerin getirdiği alüvyonların oluşturduğu Anamur Ovası, ilin batısında yer alan verimli bir tarım alanıdır. Bu geniş ve önemli ovaların dışında kısa akışlı akarsuların taşıdıkları alüvyonlarla dar kıyı şeridinde oluşturdukları küçük ovalar vardır. Bunların başlıcaları Bozyazı, Aydıncık (Gilindire), Ovacık ve Babadil ovalarıdır. Mersin kıyıları açığında
Babadil (Beşparmak) ve yüzölçümü 2,5 km2’yi geçen Dana (Kargıncık) adaları yer alır.
